αλχημεια
Με τον όρο Αλχημεία γίνεται αναφορά στην περίοδο που περιλαμβάνει τα Ελληνιστικά χρόνια, την περίοδο της άνθησης του Αραβικού πολιτισμού καθώς και τους Μεσαιωνικούς χρόνους της δυτικής Ευρώπης και ολοκληρώνεται την περίοδο της Αναγέννησης. Στην περίοδο αυτή η επιστήμη της Χημείας δεν είναι διακριτή από τις υπόλοιπες, όπως δεν υφίσταται σημαντική εξέλιξη στις επιστήμες γενικότερα.
Η Αλχημεία συνδυάζει την φιλοσοφική θεώρηση και συγκεκριμένη πρακτική μέθοδο με στόχο την κατάκτηση της απόλυτης Σοφίας και της Αθανασίας. Οι Αλχημιστές αποσκοπούσαν σε προσωπική βελτίωση και δημιουργία διάφορων υλικών με ασυνήθιστες ιδιότητες. Η πρακτική μέθοδος των αλχημιστών εξελίχθηκε στη βάση της σύγχρονης χημείας, καθώς δημιούργησαν τεχνικές ανάλυσης, ταυτοποίησης και διαχωρισμού ουσιών. Επίσης, πολλά υάλινα σκεύη που χρησιμοποιούνται ακόμη και σήμερα στα χημικά εργαστήρια ήταν δημιουργήματα των αλχημιστών.
Η αλχημεία άνθησε στο Μεσαίωνα. Λέγεται ότι έχει καταγωγή από την αρχαία Περσική Αυτοκρατορία. Αλχημιστές υπήρχαν στην Μεσοποταμία (τμήμα του σημερινού Ιράκ), στην Αίγυπτο, στην Περσία (σημερινό Ιράν), στην Ινδία, στη Κίνα, στην Ιαπωνία, στην Κορέα, στην Αρχαία Ελλάδα, στην αρχαία Ρώμη.
Η αλχημεία άνθησε στο Μεσαίωνα. Λέγεται ότι έχει καταγωγή από την αρχαία Περσική Αυτοκρατορία. Αλχημιστές υπήρχαν στην Μεσοποταμία (τμήμα του σημερινού Ιράκ), στην Αίγυπτο, στην Περσία (σημερινό Ιράν), στην Ινδία, στη Κίνα, στην Ιαπωνία, στην Κορέα, στην Αρχαία Ελλάδα, στην αρχαία Ρώμη.
Οι σημαντικότεροι στόχοι των αλχημιστών ήταν η μετατροπή των κοινών μετάλλων σε χρυσό ή ασήμι και η δημιουργία του ελιξηρίου της Ζωής (πανάκεια), το οποίο θα θεράπευε όλες τις ασθένειες και θα παρέτεινε τη ζωή επ' αόριστον. Επίσης, αναζητούσαν ένα παγκόσμιο διαλύτη, δηλαδή μια ουσία που διέλυε όλες τις υπόλοιπες. Η Φιλοσοφική Λίθος ήταν μια μυθική ουσία και βασικό συστατικό για την επίτευξη των στόχων αυτών. Βέβαια, η Αλχημεία δεν αποσκοπούσε μόνο στην βελτίωση κάποιων ιδιοτήτων των υλικών ή στην παράταση του χρόνου ζωής, αλλά έδιναν και πνευματική διάσταση σε αυτές τις πράξεις. Για παράδειγμα, η μετατροπή του μολύβδου σε χρυσό (το οποίο θεωρείται “ευγενές” μέταλλο) παραλληλίζονταν με την πνευματική εξύψωση (εξευγενισμό του πνεύματος).
Η “Μεταστοιχείωση” φυσικά δεν μπορούσε να πραγματοποιηθεί με τα μέσα της αρχαιότητας ή του μεσαίωνα καθώς μπορεί να συμβεί, όπως αποδείχθηκε τον 20ο αιώνα, μόνο με πυρηνικές αντιδράσεις (μεταβάλλοντας των αριθμό των πρωτονίων του πυρήνα ενός ατόμου). Η μεταστοιχείωση έγινε εφικτή λοιπόν πολύ αργότερα από το μεσαίωνα, μόλις το 1919, όταν ο Έρνεστ Ράδερφορντ (Ernest Rutherford) μετέτρεψε το άζωτο (Ν) σε οξυγόνο (Ο).
Η συνεισφορά όμως των Αλχημιστών στις σύγχρονες “χημικές” πρακτικές είναι πολύ σημαντική: ανάλυση και καθαρισμός μεταλλευμάτων, επεξεργασία μετάλλων, τεχνικές διαχωρισμού όπως η απόσταξη, παρασκευή μελανιών, βαφών, χρωμάτων, καλλυντικών, κεραμικών, υαλικών, αποσταγμάτων, εκχυλισμάτων και πολλά άλλα. Οι Αλχημιστές ανακάλυψαν το υδατικό διάλυμα οινοπνεύματος (ή αλλιώς “νερό της ζωής”, “aqua vitae”), το χημικό στοιχείο φωσφόρο (P), πολλά οξέα που χρησιμοποιούμε μέχρι σήμερα και πολλά άλλα.
Οι αλχημιστές οδηγήθηκαν στην ανάγκη κρυπτογράφησης και χρήσης "συμβόλων" αντί λέξεων είτε επειδή ήθελαν να προστατεύσουν το έργο τους από την κλοπή είτε για να προστατεύσουν την ίδια τους τη ζωή, κατά τις περιόδους που η εξάσκηση της αλχημείας ήταν απαγορευμένη. Με αυτό τον τρόπο αναγκάστηκαν να εισάγουν μια νέα “γλώσσα” για την περιγραφή των υλικών και των πρακτικών τους. Η σύγχρονη επιστήμη χρησιμοποιεί την δική της γλώσσα, όπως για παράδειγμα η χρήση του συμβόλου Ο αντί της λέξης “οξυγόνο” ή η χρήση των χημικών εξισώσεων αντί λέξεων και προτάσεων για την περιγραφή χημικών φαινομένων.
Επίσης, μέσα στα κωδικοποιημένα κείμενα των αλχημιστών υπήρχαν συχνά και κρυφά νοήματα, αλληγορίες και μηνύματα, στα οποία είχαν πρόσβαση μόνο οι μυημένοι αλχημιστές. Τα μηνύματα αυτά αναφέρονταν σε μυστικές τεχνικές είτε για την πραγματοποίηση των πειραμάτων τους είτε για την κατάκτηση των πνευματικών επιτευγμάτων τους.
Επίσης, μέσα στα κωδικοποιημένα κείμενα των αλχημιστών υπήρχαν συχνά και κρυφά νοήματα, αλληγορίες και μηνύματα, στα οποία είχαν πρόσβαση μόνο οι μυημένοι αλχημιστές. Τα μηνύματα αυτά αναφέρονταν σε μυστικές τεχνικές είτε για την πραγματοποίηση των πειραμάτων τους είτε για την κατάκτηση των πνευματικών επιτευγμάτων τους.